Ekonomia społeczna i przedsiębiorczość : innowacje - środowisko / redakcja naukowa: Marta Czyżewska, Janina Pach, Krzysztof Sala ; autorzy dr Renata Śliwa (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Maciej Sabal (Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie), dr Jolanta Stanienda (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie), dr Katarzyna Kowalska (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Magdalena Szczepańska (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), dr hab. prof. UP Janina Pach (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Małgorzata Błażejowska (Politechnika Koszalińska), dr Marta Czyżewska (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Ewa Radomska (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Jan Czechowski (Małopolska Uczelnia Państwowa), dr Anna Wichowska (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), dr Paweł Nowak (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Anna Orchel-Szeląg (Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie), mgr Anna Mucha (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie), dr Dorota Murzyn (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Wojciech Maciejewski (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), prof. dr hab. Stanisław Ślusarczyk (Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie), dr Krzysztof Sala (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Kamila Daniek (Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie), dr hab. prof. UP Andrzej Żebrowski (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), dr Paulina Szyja (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), mgr Magdalena Ebisch-Stenzel (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu), dr Paweł Ostachowski (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), mgr Klaudia Bogusz (KGHM Polska Miedź S.A.), prof. dr hab. Kazimierz Górka (Krajowa Izba Gospodarcza), dr hab. inż. prof. PO Marcin Łuszczyk (Politechnika Opolska), dr Agnieszka Thier (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie).

Bibliografie, netografie przy rozdziałach.

Wstęp 13


Część I
Ekonomia społeczna i przedsiębiorczość

Rozdział 1
Rozwój ekonomii społecznej wobec współczesnych problemów gospodarczych (Renata Śliwa) 21
Wstęp 21
1.1. Wyzwania wyrastające ze współczesnych przemian gospodarki globalnej 23
1.2. Ewolucja ekonomii społecznej we współczesnych inicjatywach europejskich 28
1.3. Stan dobrobytu i znaczenie gospodarki społecznej w wybranych krajach 32
Bibliografia 35

Rozdział 2
Wpływ Europejskiego Funduszu Społecznego na polski model ekonomii społecznej (Maciej Sabal) 37
Wstęp 37
2.1. Ekonomia społeczna w Polsce u progu XXI wieku 38
2.2. Kamienie milowe 39
2.3. Dotacje na działalność 41
2.4. Pożyczki 43
2.5. POKL - podsumowanie 44
2.6. Nowa perspektywa - nowa koncepcja wsparcia ES 45
2.7. Ewolucja OWES 46
2.8. Ekonomia społeczna w Polsce - próba zdefiniowania 48
Bibliografia 51

Rozdział 3
Kapitał społeczny jako determinanta rozwoju przedsiębiorczości społecznej w warunkach czwartej rewolucji przemysłowej (Jolanta Stanienda) 53
Wstęp 54
3.1. Specyfika przedsiębiorczości społecznej i uwarunkowania jej rozwoju 54
3.2. Kapitał społeczny jako istotny zasób przedsiębiorstw społecznych 62
3.3. Czwarta rewolucja przemysłowa - kapitał społeczny - przedsiębiorczość społeczna 65
Bibliografia 67

Rozdział 4
Wybory konsumenta a odpowiedzialne praktyki w biznesie (Katarzyna Kowalska) 69
Wstęp 69
4.1. CSR w łańcuchu dostaw 70
4.2. Wybory konsumenta jako determinanta zachowań przedsiębiorstw 73
Bibliografia 78

Rozdział 5
Społeczna odpowiedzialność biznesu w kulturze organizacyjnej polskich klubów Rotary (Magdalena Szczepańska) 79
Wstęp 79
5.1. Społeczna odpowiedzialność biznesu 80
5.2. Kultura organizacyjna 81
5.3. Kultura organizacyjna polskich klubów Rotary 82
5.4. Społeczna odpowiedzialność biznesu w kulturze organizacyjnej klubów Rotary 85
Bibliografia 89

Rozdział 6
Główne stymulatory i bariery rozwoju przedsiębiorczości społecznej w Polsce (Janina Pach) 91
Wstęp 91
6.1. Przedsiębiorczość a przedsiębiorczość społeczna 92
6.2. Przedsiębiorstwo społeczne - aspekty teoretyczne 96
6.3. Przedsiębiorstwa społeczne w Polsce na wybranych przykładach 99
6.4. Główne stymulatory i bariery polskiej przedsiębiorczości społecznej 102
Bibliografia 107

Rozdział 7
Przedsiębiorczość społeczna na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych województwa podkarpackiego (Małgorzata Błażejowska) 109
Wstęp 109
7.1. Cel, materiał i metodyka badań 111
7.2. Spółdzielnie socjalne osób fizycznych 113
7.3. Spółdzielnie założone przez osoby prawne 117
Bibliografia 120

Rozdział 8
Diagnoza postaw przedsiębiorczych i potrzeb wsparcia w realizacji planów biznesowych studentów Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (Marta Czyżewska) 123
Wstęp 124
8.1. Przedsiębiorczość jako postawa i działanie a kształcenie kadr dla innowacyjnej gospodarki 125
8.2. Elementy warunkujące proces tworzenia przedsięwzięć biznesowych 128
8.3. Metodologia i wyniki badań 130
8.3.1. Charakterystyka badanych 130
8.3.2. Zamiary przedsiębiorcze badanych a zachęty i bariery 130
Bibliografia 136


Część II
Zewnętrzne uwarunkowania ekonomii i przedsiębiorczości społecznej

Rozdział 9
Trendy, uwarunkowania i perspektywy rozwoju crowdfundingu jako alternatywnej formy finansowania przedsięwzięć społecznych i biznesowych - doświadczenia Stanów Z jednoczonych, Chin i Unii Europejskiej (Ewa Radomska) 141
Wstęp 142
9.1. Crowdfunding - konceptualizacja pojęcia 144
9.2. Modele crowdfundingu 146
9.3. Trendy rozwojowe crowdfundingu 149
9.3.1. Crowdfunding w Stanach Zjednoczonych 149
9.3.2. Crowdfunding w Chinach 151
9.3.3. Crowdfunding w Unii Europejskiej 152
9.4. Uwarunkowania i perspektywy rozwoju crowdfundingu 154
Bibliografia 160

Rozdział 10
Wychowanie do przedsiębiorczości (Jan Czechowski) 163
Wstęp 163
10.1. Rola edukacji w kształtowaniu postawy przedsiębiorczości 164
10.2. Unia Europejska a nauczanie przedsiębiorczości 167
10.3. Nauczyciele wychowujący do przedsiębiorczości 170
Bibliografia 172

Rozdział 11
Zamożność gmin a działalność organizacji non-profit (Anna Wichowska) 173
Wstęp 174
11.1. Zamożność społeczeństwa jako determinanta działalności organizacji non-profit 176
11.2. Działalność organizacji non-profit w gminach województwa warmińsko-mazurskiego oraz ich związek z dochodami budżetowymi 179
Bibliografia 185

Rozdział 12
Zadłużenie kredytowe konsumentów w Polsce (Paweł Nowak) 187
Wstęp 187
12.1. Poziom zadłużenia kredytowego społeczeństwa 188
12.2. Przyczyny rosnącego zadłużenia 191
12.3. Konsekwencje rosnącego zadłużenia 195
12.4. Rzetelna ocena zdolności kredytowej jako narzędzie ochrony przed nadmiernym zadłużeniem 199
Bibliografia 202

Rozdział 13
Rozwój ekonomii współdzielenia w województwie małopolskim (Anna Orchel-Szeląg) 205
Wstęp 206
13.1. Materiał i metodyka badań 211
13.2. Wyniki badań 212
Bibliografia 214


Część III
Innowacje

Rozdział 14
Innowacyjność determinantą działania Unii Europejskiej (Anna Mucha) 217
Wstęp 217
14.1. Znaczenie innowacyjności dla Unii Europejskiej 219
14.2. Działania na rzecz innowacyjności 221
14.2.1. Unia innowacji 222
14.2.2. Europejska Rada ds. Innowacji 224
14.2.3. Horyzont 2020 225
14.2.4. Instrumenty finansowe 226
Bibliografia 227

Rozdział 15
Innowacje inkluzywne jako szansa na włączenie grup marginalizowanych w procesy rozwoju i zmniejszenie nierówności społecznych (Dorota Murzyn) 229
Wstęp 229
15.1. Koncepcja innowacji inkluzywnych 230
15.2. Innowacje inkluzywne a innowacje społeczne 234
15.3. Innowacje inkluzywne a spójność społeczna 237
Bibliografia 240

Rozdział 16
Innowacje społeczne i ich znaczenie dla rozwoju społecznegoekonomicznego w opinii studentów kierunku ekonomia społeczna (Wojciech Maciejewski) 243
Wstęp 244
16.1. Znacznie innowacji w rozwoju społeczno-ekonomicznym 245
16.2. Opinie studentów kierunku ekonomia społeczna na temat innowacji społecznych 248
Bibliografia 256

Rozdział 17
Główne kierunki aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw w Polsce (Stanisław Ślusarczyk) 259
Wstęp 260
17.1. Istota innowacji 261
17.2. Źródła i rodzaje innowacji 262
17.3. Analiza aktywności innowacyjnej w latach 2011-2013 oraz 2014-2016 264
17.4. Główne kierunki aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw 269
Bibliografia 277

Rozdział 18
Linia kolejowa Y jako innowacyjna inwestycja o znaczeniu ekonomicznym w Polsce (Krzysztof Sala) 279
Wstęp 280
18.1. Rozwój nowoczesnych kolei dużych prędkości w Europie i w Polsce 280
18.2. Linia Y jako innowacyjny projekt w transporcie kolejowym 284
18.3. Rola linii Y w aspektach gospodarczych 287
Bibliografia 290


Część IV
Środowisko

Rozdział 19
Ekoinnowacje jako stymulator rozwoju zielonej gospodarki (Kamila Daniek) 295
Wstęp 295
19.1. Istota zielonej gospodarki 296
19.2. Polityka ekologiczna Unii Europejskiej i Polski 298
19.3. Pojęcie, zakres i rodzaje innowacji 300
19.4. Ekoinnowacje - pojęcie, rodzaje, bariery 302
19.5. Pozycja Polski na tle Unii Europejskiej pod względem wybranych wskaźników ekoinnowacji 305
Bibliografia 310

Rozdział 20
Zasoby słodkiej wody a bezpieczeństwo państwa (Andrzej Żebrowski) 313
20.1. Zasoby wody na świecie - charakterystyka 313
20.2. Państwa zagrożone deficytem wody 318
20.3. Konflikty o dostęp do wody na świecie 321
20.4. Broń masowego rażenia zagrożeniem dla zasobów wodnych 329
20.4.1. Skażenie promieniotwórcze 329
20.4.2. Zakażenie biologiczne 332
20.4.3. Skażenie chemiczne 333
Bibliografia 336

Rozdział 21
Ubóstwo energetyczne - ujęcie terminologiczne zjawiska oraz działania na rzecz jego ograniczenia (Paulina Szyja) 337
Wstęp 337
21.1. Pojęcie ubóstwa energetycznego 338
21.2. Przegląd literatury 344
21.3. Ubóstwo energetyczne w warunkach kształtowania gospodarki niskoemisyjnej 346
21.4. Działania na rzecz ograniczenia zjawiska ubóstwa energetycznego w Krakowie 348
Bibliografia 354

Rozdział 22
Systemy ochrony przeciwsłonecznej jako źródło korzyści ekonomicznych gospodarstw domowych (Magdalena Ebisch-Stenzel) 357
Wstęp 358
22.1. Zagadnienie efektywności energetycznej budownictwa 358
22.2. Sposoby ograniczenia zapotrzebowania na energię w budownictwie indywidualnym 360
22.3. Wydatki gospodarstw domowych 362
22.4. Korzyści stosowania systemów ochrony przeciwsłonecznej 365
Bibliografia 369

Rozdział 23
Ochrona powietrza atmosferycznego i klimatu jako przedmiot wydatków samorządowych w gminach powiatów gorlickiego i nowosądeckiego (2010-2017) (Paweł Ostachowski) 371
Wstęp 372
23.1. Powietrze i klimat jako lokalne elementy bezpieczeństwa 373
23.2. Ochrona powietrza i klimatu a lokalne plany inwestycyjne gmin 374
23.3. Ochrona powietrza i klimatu w powiecie gorlickim i nowosądeckim 375
Bibliografia 382

Rozdział 24
Rola biznesu w realizacji celów zrównoważonego rozwoju - etyka i odpowiedzialność w branży wydobywczej (Klaudia Bogusz) 385
Wstęp 386
24.1. Praktyczny wymiar realizacji celów zrównoważonego rozwoju przez branżę wydobywczą 387
24.2. Zbiór doświadczeń KGHM Polska Miedź S.A. 389
24.3. Zbiór doświadczeń Codelco 396
Bibliografia 401

Rozdział 25
Stan i perspektywy zmian unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (Kazimierz Górka, Marcin Łuszczyk, Agnieszka Thier) 403
Wstęp 403
25.1. Rozwój systemu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych 404
25.2. System handlu uprawnieniami do emisji w Unii Europejskiej 406
25.3. Kierunki zmian polityki klimatyczno-energetycznej i handlu emisjami 410
25.4. Konsekwencje przewidywanych zmian dla gospodarki w Polsce 412
Bibliografia 415

Spis tabel 417
Spis wykresów 419
Spis rysunków 421

Dla pracowników naukowych oraz studentów nauk społecznych.

Finansowanie: Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej (Kraków)