000 15142nam a2200373 i 4500
001 991036082639705066
003 WAŁB 007
005 20240918082518.0
008 150107s2014 pl a f f |000 0 pol
009 b0000003388678
020 _a9788301193300
040 _aWA N
_cWA N
_dWAŁB 007
080 _a(075.8)
080 _a620.2
100 1 _aBlicharski, Marek
_d(1941- )
245 1 0 _aInżynieria materiałowa /
_cMarek Blicharski.
250 _aWyd. 4 zmienione, 1 dodruk (PWN).
260 _aWarszawa :
_bWydawnictwo WNT,
_ccop. 2017.
300 _a674, [2] s. :
_bil. ;
_c24 cm.
336 _aTekst
_btxt
_2rdacontent
337 _aBez urządzenia pośredniczącego
_bn
_2rdamedia
338 _aWolumin
_bnc
_2rdacarrier
380 _aKsiążki
500 _aTyt. poprz. wyd.: Wstęp do inżynierii materiałowej.
504 _aBibliogr. s. 639-641.
505 _aSpis treści Przedmowa 13 1 Materiały inżynierskie 15 1.1. Rodzaje materiałów 16 1.2. Struktura 21 1.3. Własności materiałów 23 1.4. Procesy wytwarzania 25 1.5. Oddziaływanie między strukturą, własnościami i procesem wytwarzania 27 1.6. Globalne zużycie materiałów 29 2 Wiązania między atomami 30 2.1. Struktura atomu 30 2.2. Wiązania jonowe 39 2.3. Wiązania kowalencyjne 42 2.4. Wiązania metaliczne 45 2.5. Wiązania wtórne (van der Waalsa) 46 2.6. Energia wiązań między atomami 47 2.7. Wiązania w poszczególnych kategoriach materiałów 48 Podsumowanie 50 Zadania 51 3 Struktura krystaliczna – krystalografia 53 3.1. Siedem układów krystalograficznych i czternaście typów sieci 53 3.2. Położenia sieciowe 57 3.3. Kierunki sieciowe 58 3.4. Płaszczyzny sieciowe 59 3.5. Oznaczanie struktur krystalicznych 62 3.6. Struktura krystaliczna metali 63 3.7. Struktury o najgęstszym ułożeniu atomów 66 3.8. Struktury krystaliczne ceramik 70 3.9. Szkła krzemianowe 82 Podsumowanie 83 Zadania 84 4 Własności mechaniczne 89 4.1. Naprężenie i odkształcenie 89 4.2. Moduły sprężystości 93 4.3. Odkształcenie sprężyste 96 4.4. Statyczna próba rozciągania 98 4.5. Twardość 106 4.6. Odporność na pękanie 108 4.6.1. Mechanika pękania 108 4.6.2. Strefa odkształcenia plastycznego wokół wierzchołka pęknięcia 111 4.6.3. Zakresy wartości KIc 112 4.6.4. Zależność między wytrzymałością i odpornością na pękanie 113 4.6.5. Zastosowanie KIc 115 4.6.6. Pękanie ciągliwe 115 4.6.7. Różnice między pękaniem ciągliwym i kruchym 117 4.7. Udarność 117 4.7.1. Próba udarności 117 4.7.2. Udarność metali 119 4.8. Zmęczenie 121 4.8.1. Krzywa S–N 122 4.8.2. Rodzaje zniszczeń zmęczeniowych 123 4.8.3. Mechanika pękania zmęczeniowego 124 4.8.4. Rozwój pęknięć zmęczeniowych 127 4.8.5. Zwiększenie wytrzymałości zmęczeniowej 129 Podsumowanie 129 Zadania 130 5 Defekty struktury krystalicznej 133 5.1. Roztwory stałe. Niedoskonałości chemiczne 133 5.2. Defekty punktowe 137 5.2.1. Stężenie defektów punktowych 139 5.2.2. Dyfuzja 142 5.3. Dyslokacje – defekty liniowe 153 5.3.1. Teoretyczna wytrzymałość na naprężenia styczne 153 5.3.2. Dyslokacje 154 5.3.3. Odkształcenie plastyczne 157 5.3.4. Niektóre własności dyslokacji 160 5.3.5. Zależność od siły rozciągającej 163 5.4. Defekty powierzchniowe – granice ziarn 165 5.5. Granice międzyfazowe 174 5.6. Umocnienie 175 5.7. Pełzanie 185 5.7.1. Mechanizmy pełzania 187 5.7.2. Wytrzymałość na pełzanie 190 5.7.3. Materiały do zastosowań wysokotemperaturowych 191 Podsumowanie 192 Zadania 193 6 Wykresy fazowe 198 6.1. Reguła faz 198 6.2. Ogólne uwagi o wykresach fazowych 199 6.3. Dwuskładnikowe wykresy fazowe 202 6.4. Wykres fazowy dla składników o nieograniczonej rozpuszczalności w stanie stałym 202 6.5. Reguła dźwigni 205 6.6. Tworzenie mikrostruktury w stopach układu o nieograniczonej rozpuszczalności składników w stanie stałym 207 6.7. Wykres fazowy dla składników nierozpuszczających się wzajemnie w stanie stałym 208 6.8. Wykres fazowy z przemianą eutektyczną, gdy składniki rozpuszczają się w stanie stałym 211 6.9. Wykres fazowy z przemianą perytektyczną 215 6.10. Wykres fazowy z przemianą eutektoidalną 216 6.11. Złożone wykresy fazowe 217 6.12. Składniki mikrostrukturalne w układzie Fe–Fe3C 219 6.13. Wykres fazowy Fe–C 225 Podsumowanie 228 Zadania 229 7 Zmiany strukturalne 235 7.1. Siły pędne zmian strukturalnych 236 7.1.1. Siła pędna krystalizacji 237 7.1.2. Zmiany struktury w stanie stałym 240 7.2. Zarodkowanie aktywowane cieplnie (dyfuzyjne) 240 7.2.1. Zarodkowanie jednorodne 241 7.2.2. Zarodkowanie niejednorodne 243 7.2.3. Kinetyka zarodkowania 243 7.3. Szybkość przemiany dyfuzyjnej 244 7.4. Krystalizacja 246 7.4.1. Krystalizacja równowagowa 246 7.4.2. Krystalizacja nierównowagowa 248 7.4.3. Wzrost kryształów podczas krzepnięcia 248 7.4.4. Segregacja 252 7.4.5. Struktura odlewu 252 7.5. Wykresy CTP 254 7.5.1. Przemiany dyfuzyjne 256 7.5.2. Przemiana bainityczna 258 7.5.3. Przemiana martenzytyczna 259 7.6. Obróbka cieplna stali 266 7.6.1. Hartowanie 267 7.6.2. Odpuszczanie 269 7.6.3. Kruchość odpuszczania 272 7.6.4. Hartowność 274 7.6.5. Wyżarzanie 276 7.6.6. Obróbka powierzchniowa 277 7.7. Umocnienie wydzieleniowe (umocnienie przez starzenie) 278 7.8. Struktura materiału odkształconego, zdrowienie i rekrystalizacja 284 7.8.1. Struktura materiału odkształconego 285 7.8.2. Zdrowienie 286 7.8.3. Rekrystalizacja 288 7.9. Kształt ziarn 293 7.10. Rozrost ziarn 293 7.10.1. Kinetyka rozrostu ziarn 296 7.10.2. Rozrost ziarn w obecności cząstek 297 Podsumowanie 300 Zadania 302 8 Metale i ich stopy 305 8.1. Stale 306 8.1.1. Składniki zwykłe 307 8.1.2. Zanieczyszczenia 307 8.1.3. Pierwiastki stopowe w stali 309 8.1.4. Wpływ pierwiastków stopowych na własności stali 311 8.1.5. Podział stali 312 8.1.6. Oznaczanie stali wg PN-EN 10027-1:2007 312 8.1.7. Węgiel w stali 315 8.1.8. Stale konstrukcyjne 316 8.1.9. Stale narzędziowe 321 8.1.10. Stale odporne na korozję 324 8.2. Żeliwa 328 8.3. Stopy metali nieżelaznych 331 8.3.1. Stopy Al 332 8.3.2. Stopy Cu 335 8.3.3. Stopy Ni i Co 339 8.3.4. Stopy Ti 341 Podsumowanie 344 Zadania 345 9 Ceramiki i szkła 348 9.1. Wyroby z gliny (ceramika tradycyjna) 349 9.2. Nowoczesne (zaawansowane) ceramiki 352 9.3. Materiały ogniotrwałe 354 9.4. Ceramiki ścierne 357 9.5. Szkła – ceramiki niekrystaliczne 357 9.6. Tworzywa szklano-ceramiczne 361 9.7. Własności ceramik i szkieł 363 9.7.1. Wytrzymałość ceramik 365 9.7.2. Odporność ceramik na pękanie 366 9.7.3. Wpływ czasu na wytrzymałość ceramik 368 9.7.4. Pełzanie 369 Podsumowanie 370 Zadania 371 10 Polimery 374 10.1. Polimeryzacja 375 10.2. Struktura polimerów 380 10.3. Polimery termoplastyczne (termoplasty) 387 10.4. Polimery termoutwardzalne (duroplasty) 388 10.5. Elastomery (gumy) 389 10.6. Dodatki 392 10.7. Zachowanie polimerów pod wpływem obciążenia 393 10.8. Własności polimerów 396 Podsumowanie 400 Zadania 401 11 Kompozyty 403 11.1. Kompozyty włókniste 404 11.2. Drewno – naturalny kompozyt włóknisty 411 11.3. Kompozyty agregatowe 415 11.3.1. Beton 415 11.3.2. Cermetale 418 11.4. Parametry wpływające na własności mechaniczne kompozytu 420 11.5. Wytrzymałość na rozciąganie 423 11.6. Porównanie własności mechanicznych kompozytów i stopów metali 425 Podsumowanie 426 Zadania 427 12 Kształtowanie wyrobów 431 12.1. Wytwarzanie wyrobów metalowych 433 12.1.1. Odlewanie 435 12.1.2. Kształtowanie odkształceniowe 438 12.1.3. Metalurgia proszków 443 12.1.4. Obróbka skrawaniem 445 12.1.5. Procesy łączenia 446 12.1.6. Inżynieria powierzchni 446 12.2. Kształtowanie ceramik 447 12.2.1. Kształtowanie przez prasowanie i spiekanie 448 12.2.2. Odlewanie z gęstwy 448 12.2.3. Spiekanie reaktywne 449 12.3. Kształtowanie szkła 449 12.4. Kształtowanie polimerów 451 12.4.1. Kształtowanie przez wtrysk 452 12.4.2. Kształtowanie przez wytłaczanie (wyciskanie) 452 12.4.3. Kształtowanie przez rozdmuchiwanie 453 12.4.4. Kształtowanie przez prasowanie 454 12.4.5. Kształtowanie przez odlewanie 455 12.5. Wytwarzanie wyrobów kompozytowych 455 12.5.1. Wytwarzanie włókien 456 12.5.2. Układanie włókien 457 12.5.3. Kształtowanie wyrobów 458 12.5.4. Odlewanie kompozytu agregatowego o osnowie metalowej 459 Podsumowanie 460 13 Własności elektryczne materiałów 462 13.1. Przewodnictwo elektryczne 462 13.2. Struktura pasmowa 466 13.3. Ruchliwość elektronów 469 13.3.1. Opór elektryczny metali 469 13.3.2. Przewodność innych materiałów 473 13.4. Przewody elektryczne 474 13.5. Półprzewodniki samoistne 474 13.5.1. Dziury elektronowe 475 13.5.2. Przewodnictwo pierwiastkowych półprzewodników samoistnych 477 13.6. Półprzewodniki domieszkowe 480 13.6.1. Półprzewodnik domieszkowy typu n 481 13.6.2. Półprzewodnik domieszkowy typu p 484 13.7. Urządzenia półprzewodnikowe 486 13.7.1. Złącze p-n 487 13.7.2. Tranzystor 490 13.7.3. Obwody scalone 491 13.7.4. Wytwarzanie obwodów scalonych 492 13.8. Dipole i polaryzacja 494 13.9. Własności dielektryczne 496 13.10. Materiały piezoelektryczne 497 13.11. Materiały ferroelektryczne 498 Podsumowanie 499 Zadania 501 14 Własności magnetyczne materiałów 504 14.1. Pochodzenie momentów magnetycznych 504 14.2. Wielkości magnetyczne 508 14.3. Zachowanie magnetyczne materiałów 510 14.3.1. Diamagnetyzm 510 14.3.2. Paramagnetyzm 511 14.3.3. Ferromagnetyzm 512 14.3.4. Antyferromagnetyzm 513 14.3.5. Ferrimagnetyzm 514 14.4. Wpływ temperatury na zachowanie magnetyczne 515 14.5. Struktura domenowa 516 14.6. Pętla histerezy 518 14.7. Magnetostrykcja 521 14.8. Materiały magnetyczne 521 14.8.1. Straty energii 523 14.8.2. Materiały magnetyczne miękkie 524 14.8.3. Materiały magnetyczne twarde 529 Podsumowanie 530 Zadania 531 15 Własności optyczne materiałów 533 15.1. Stałe optyczne 535 15.2. Absorpcja światła 540 15.3. Selektywna absorpcja, transmisja i odbicie 542 15.4. Zastosowanie promieniowania elektromagnetycznego 543 15.5. Włókna optyczne 554 Podsumowanie 554 Zadania 555 16 Własności cieplne materiałów 557 16.1. Podstawy 558 16.2. Ciepło właściwe 559 16.3. Przewodnictwo cieplne 561 16.4. Rozszerzalność cieplna 565 16.5. Naprężenia cieplne 569 16.6. Zakresy temperatury stosowania materiałów 572 Podsumowanie 573 Zadania 574 17 Korozja 575 17.1. Korozja chemiczna 576 17.1.1. Mechanizm wzrostu warstwy tlenku 577 17.1.2. Szybkość utleniania 578 17.1.3. Warstwy ochronne – tlenki ochronne 580 17.2. Korozja elektrochemiczna 582 17.2.1. Elementy ogniwa elektrochemicznego 583 17.2.2. Reakcje na anodzie 584 17.2.3. Reakcje na katodzie 584 17.2.4. Siła pędna korozji elektrochemicznej 587 17.2.5. Szereg galwaniczny 588 17.2.6. Pasywność metali 588 17.2.7. Polaryzacja 589 17.3. Rodzaje korozji elektrochemicznej (ogniwa korozyjne) 589 17.3.1. Korozyjne ogniwo galwaniczne 590 17.3.2. Korozja międzykrystaliczna 591 17.3.3. Korozyjne ogniwo stężeniowe 592 17.3.4. Korozja wżerowa (pittingowa) 593 17.3.5. Korozja szczelinowa 594 17.3.6. Korozyjne ogniwo naprężeniowe 595 17.3.7. Korozja naprężeniowa 596 17.3.8. Korozjo-erozja 596 17.4. Metody zapobiegania korozji elektrochemicznej 597 17.4.1. Projektowanie 597 17.4.2. Dobór materiału i obróbki 599 17.4.3. Powłoki ochronne 601 17.4.4. Inhibitory 604 17.4.5. Ochrona katodowa 604 17.4.6. Pasywacja lub ochrona anodowa 605 Podsumowanie 606 Zadania 608 18 Charakterystyka materiałów 610 18.1. Określanie składu chemicznego – spektroskopia elektronów powłok wewnętrznych atomów 611 18.1.1. Spektroskopia energii rozpraszanej promieniowania rentgenowskiego w mikroskopach elektronowych 615 18.1.2. Fluorescencyjna analiza rentgenowska 617 18.1.3. Spektroskopia strat energii elektronów 617 18.2. Metody dyfrakcyjne 617 18.2.1. Dyfrakcja 618 18.2.2. Dyfrakcja promieni rentgenowskich 619 18.2.3. Dyfrakcja elektronowa 622 18.3. Mikroskopia 622 18.3.1. Mikroskopia świetlna 624 18.3.2. Mikroskopia elektronowa skaningowa 625 18.3.3. Mikroskopia elektronowa transmisyjna 628 18.3.4. Mikroskop elektronowy skaningowo-transmisyjny 632 18.3.5. Mikroskop jonowy 633 18.3.6. Mikroskopy ze skanującą sondą 633 Podsumowanie 637 Literatura 639 Pojęcia i ich definicje 642 Tablice uzupełniające 669
521 8 _aDla studentów inżynierii materiałowej, metalurgii oraz wydziałów mechanicznych politechnik, a także słuchaczy kierunków technicznych wyższych szkół zawodowych.
650 7 _aMateriałoznawstwo
_2DBN
655 7 _aPodręczniki akademickie
_2DBN
710 2 _aWydawnictwo WNT
_4pbl
856 4 1 _3Spis treści
_uhttps://katalog.ans.edu.pl/cgi-bin/koha/opac-retrieve-file.pl?id=d76e988e99278898ab1eed6573089836
920 _a978-83-01-19330-0
942 _2ddc
_c2
999 _c17159
_d17159